جمعه، مهر ۳۰، ۱۳۸۹

بیمار شما چند درصد از بینایی اش را از دست داده است؟

گاهی پیش می آید که میخواهید بدانید دید بیمارتان نسبت به معاینه قبلی چقدر افزایش یا کاهش داشته است. سیستم دسیمال (X/10) علیرغم سادگی گول زننده و همه گیر بودنش در کشور ما ، اطلاعات درستی در این زمینه به شما نمیدهد. مثلا اگر بیماری دیدش از 10/10 به 5/10 رسیده بود ، ممکن است با روش دسیمال فکر کنید دید وی به نصف کاهش پیدا کرده ولی واقعیت این نیست و در حقیقت او فقط 20 درصد افت دید داشته و دیدش به چهار پنجم دید کامل کاهش یافته است.
روش محاسبه مقدار کاهش دید استفاده از Minimum Angle of Resolution و یا به اختصار MAR است. برای بدست آوردن Angle of Resolution برای هر حدت دیدی (با هر سیستمی) میتوان مخرج کسر حدت دید را تقسیم بر صورت آن نمود. مثلا برای 5/10 ، این مقدار 2 بوده و برای 6/30 ، این مقدار 5 میباشد. با مقایسه Angle of Resolution فعلی با Angle of Resolution معاینه قبلی میتوان مقدار کاهش دید را تخمین زد.
در سیستم متریک (6/X) یک راه حل ساده برای تخمین مقدار کاهش دید مرکزی مریض وجود دارد. برای این کار فقط کافی است مخرج کسر حدت دید را به عدد 0.6 تقسیم نمایید. با این روش به راحتی میتوان فهمید که فرد دارای دید 6/30 پنجاه درصد و فرد دارای دید 6/12 بیست درصد از بیناییش را از دست داده است. مشابه همین کار را میتوان در سیستم دسیمال انجام داد. در این سیستم باید 100 را بر صورت کسر حدت دید تقسیم کنیم یعنی مقدار کاهش دید یک فرد با دید 3/10 حدود 33 درصد میباشد. البته این روش تخمین، اشکالاتی هم دارد مثلا در حدت دید 6/60 یا 1/10 ، صد در صد کاهش در دید را نشان میدهد در صورتی که اینگونه نیست و یک چنین فردی 80 درصد کاهش دید دارد.
اگر بخواهیم بین دو سیستم دسیمال و متریک یکی را انتخاب نماییم سیستم متریک گزینه مناسبتری است چراکه در این سیستم توجیه نمودن بیمار راحت تر است. مثلا به راحتی میتوانید به مریضی که دیدش 6/12 (5/10) است بگوییم که دید شما الان نسبت به یک فرد عادی 20 درصد کاهش دارد ، بدون آنکه مجبور باشیم به این سوال وی پاسخ دهیم که "اگر واقعا دید من بیست درصد کاهش داشته است ، پس چرا در پرونده من دیدم را نیم (5/10) ثبت کرده اید ؟"

۹ نظر:

Unknown گفت...

همکار محترم ، با تشکر از توضيحات شما برای تخمين درصد افت بينايی ای کاش برای انتخاب یکی از دو سيستم دسيمال و متريک دليل محکمتری می آورديد چرا که در رياضی 5/10 و 6/12 هر دو برابر1/2 يا نيم است مگر آنکه با بيمار بی سوادی طرف باشيم که توضیحی از ما نخواهد خواست!؟

بهروز مالکی گفت...

با سلام
بلی در ریاضی این دوعدد یکسان هستند ولی همه بیماران ما ریاضی دان نیستند. 5/10 برای اکثر افراد دارای سواد متوسط معادل نیم است و این موضوع ملکه ذهنشان است ولی کسر 6/12 خیلی برایشان آشنا نیست و باید کمی فکر کنند تا به نیم برسند.
درعین حال دعوایی هم نداریم چراکه حتی اگر دلیل بنده درست هم باشد آنقدر قوی نیست که باعث شود استفاده از سیستم دسیمال منسوخ شود ;-)
از شوخی گذشته، به بیمار با دید 6/60 میتوانی بگویی آنچه که تو حداکثر در فاصله 6 متری میبینی یک فرد عادی در فاصله 60 متری هم میتواند ببیند ولی به بیمار با دید 1/10 چه خواهی گفت؟

Unknown گفت...

سلام،معلومه که دعوا نداريم!صورت و مخرج کسر 1/10 را به 6 ضرب می کنيم ميشه 6/60 و همان جواب قانع کننده شما را به بيمار میگيم!البته بيمار برای درک موضوع لازم نيست که حتما رياضی دان باشد.

بهروز مالکی گفت...

سلام
خیلی مطلب را کش ندهیم . من یک حکایت واقعی برایتان تعریف کنم و شما خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل:
مطب من در یکی از نقاط بالا شهر یکی از شهرهای بزرگ قرار دارد(منطقه ای که میانگین تحصیلات ساکنینش لیسانس است). ساختمانی که من در آن هستم اسمش "ساختمان پزشکان 2000" است. تابلوی بزرگی جلوی ساختمان نصب شده که نشان میدهد اسم این ساختمان چیست. من هم به تبع اسم ساختمان، اسم موسسه خود را گذاشته ام "مرکز بینایی سنجی 2000". شاید باور نکنید ولی هفته ای چند بار اتفاق می افتد که بیماری مراجعه میکند و وقتی منشی به او میگوید ویزیت 5000 تومان است شاکی میشود که چرا دم در نوشته اید 2000 تومان وحالا 5000 تومان میخواهید بگیرید؟؟؟!!
بله دوست من . مسئله ضرب و تقسیم نیست که همه ما بلدیم و حتی بدون انجام آن هم میدانیم که 1/10 همان 6/60 است. صحبت یر سر این است که با کدام روش میتوان اکثر بیماران را سریعتر و راحت تر مجاب کرد.

Unknown گفت...

واقعا که ! حتما بيماران شما موقع ورود به ساختمان 2000 تومان ورودی نيز پرداخت میکنند!!!!؟؟

ناشناس گفت...

سلام
من پزشک نیستم متوجه نشدم 20% از کجا به دست آوردید
اگر شماره چشم من 8.5 باشد من چند درصد بینایی دارم

با تشکر

ناشناس گفت...

سلام-اگر تابلو دیدی که برای فاصله 4متر طراحی شده رو در فاصله3مترو78 قرار بدیم آیا در محاسبه دید افراد دچار خطا میشویم؟؟

بهروز مالکی گفت...

در مورد شما عدد 8.5 نشاندهنده شماره چشمتان است و ارتباط خیلی مستقیمی با مقدار دیدتان ندارد. به احتمال قریب به یقین دید بدون عینک شما زیر 1/10 یا 6/60 است ولی چقدرش را باید اندازه گیری نمود.
اگر دیدتان 1/10 بود مقدار کاهش دید مرکزیتان حدود 80 درصد میشد.

بهروز مالکی گفت...

نه ، خیلی فرقی نمیکند .
البته بهتر است هر چارتی در فاصله استانداردش استفاده شود ولی تفاوت فاصله ای که شما ذکر کردید فقط حدود 5 درصد خطا ایجاد میکند که آنهم قابل چشم پوشی است.

روزجهانی اپتومتری۲۰۲۴

World optometry day 👁 🪩 🕶 👓 امسال ۲۳ مارس مصادف با چهارم فروردین شده  و آخرین روز از هفته جهانی اپتومتری ، روز جهانی اپتومتری است. اپتوم...