کمی هم درباره ديابت
كشف و درمان بيماري ديابت در ميان جوامع از اهميت ويژه اي برخوردار بوده و مراكز خدمات بهداشتي مسوليت سنگيني در اين امر دارند . در سال 1997 تخمين زده شد كه 124 ميليون نفر (2.1%) از كل جمعيت زمين به بيماري ديابت مبتلا هستند . چنين گمان مي رود كه تا سال 2010 ميلادي اين رقم به دو برابر يعني تا 221 ميليون نفر برسد . از 124 ميليون بيمار مبتلا به ديابت در سال 1997 ، 120 ميليون نفر آنها (97%) به ديابت نوع II يعني ديابت غيروابسته به انسولين مبتلا بوده اند. فاكتورهاي متعددي همچون نژاد ، جنس ، سن ، وزن افراد و غيره مي توانند در شيوع اين بيماري و عوارض ناشي از آن مؤثر باشند . از جمله عوارض مخرب اين بيماري اختلالات چشمي آن مي باشد كه از آن جمله مي توان به عيوب انکساري و رتينوپاتي ديابتي اشاره نمود . شيوع و گسترش رتينوپاتي ديابتي در بين جمعيت بيماران مبتلا به ديابت تحت تاثير عوامل يادشده مي باشد. اختلالات و عوارض چشمي ناشي از ديابت حتي مي تواند منجر به نابينايي افراد گردد . از عوامل نابينايي در بيماران ديابتي مي توان گلوكوم ، كاتاراكت و نروپاتي اپتيك را نام برد كه در ميان آنها ابتلا به عارضه رتينوپاتي ديابتي در صدر قرار دارد . هم اكنون در كشورهاي صنعتي ، رتينوپاتي ديابتي شايعترين علت نابينايي در سنين 41 تا 60 سالگي و دومين علت نابينايي در گروه سني 20 تا 41 سالگي بعد از نقايص مادرزادي مي باشد.در يک مطالعه ، بيماري ديابت شيرين و عوارض چشمي ناشي از آن در ميان جمعي از بيماران مراجعه كننده به مركز تحقيقات ديابت استان خراسان مورد بررسي قرارگرفته است. اين مطالعه نشان داد كه درصد ابتلاء زنان به بيماري ديابت نسبت به مردان بيشتر است . مطابق اين تحقيق اغلب بيماران ديابتي بيشتر از 30 سال سن دارند و يش از نيمي از افراد مبتلا به ديابت را در اين مركز افراد چاق تشكيل مي دهند كه از اين ميان جمع كثيري جزو گروه افراد مبتلا به ديابت نوع II مي باشند بنابراين در اين بيماران فربه و چاق بودن مي تواند يكي از عوامل مؤثر در افزايش خطر ابتلا به بيماري ديابت خصوصا نوع غيروابسته به انسولين محسوب گردد . بروز عوارض چشمي در ميان بيماران ديابتي بالخص تغييرات عيوب انكساري ، كاتاراكت و رتينوپاتي ديابتي بايد هميشه در اين افراد مدنظر قرارداده شود که از اين ميان عيوب انکساري به دليل گستردگي بيشتر آن اهميت خاصي دارد. بيماران مبتلا به ديابت بايد مرتبا تحت نظر معاينات اپتومتري و خدمات چشم پزشكي قرار گيرند . اين معاينات بايد در سالهاي بعد از دهه اول ابتلا به ديابت به طور جدي تر دنبال شوند . از آنجايي كه بروز رتينوپاتي ديابتي با طول مدت زمان ابتلا به ديابت رابطه مستقيمي دارد لذا بهترين و مؤثرترين راه جهت جلوگيري از بروز رتينوپاتي ديابتي تحت كنترل بودن بيماري و قبل از آن تلاش در جهت پيشگيري از بروز بيماري ديابت است . از آنجايي كه عامل چاقي در جهت بروز ديابت نقش مؤثري را ايفا مي كند ، آموزش هاي لازم به آحاد ملت در جهت كنترل و حفظ رژيم غذايي مناسب و انجام ورزشهاي منظم ، كنترل بر اعصاب و روحيات فردي ميتوانند در پيشگيري و كنترل نسبي از اين معظل بهداشتي مهم قلمداد گردد مساله ديابت در ديدگاه اپتومتريست به عنوان يک Primary Eye Care بايد هميشه به طور ويژه اي مد نظر قرار گيرد.از مشکلات عمده افراد ديابتي تغييرات عيوب انکساري به همراه تغييرات قندخون مي باشد. بر همين مبنا تصميم گيري درباره تجويز، تعويض يا عدم تجويز نسخه جديد عينک به اين بيماران از شاخصهاي ديگري است که هنر اپتومتري را مي طلبد. معاينات مکرر اين افراد و توجه به تغييرات عيب انکسار که مي تواند به طور مستقيم با مساله تغييرات قند خون ايشان مرتبط باشد در ارائه تجويز مناسب بسيار ضروري است بطوريکه مناسبترين زمان براي تجويز زمانيست که ديابت تحت کنترل بوده و قند خون ثابت مي باشد. (برگرفته است از مقاله ديابت و عوارض چشمي آن، دکتر عباس عظيمي و همکاران اپتومتريست رخشاني و مستعدي و صالحي، مجله راز بهزيستن شماره تابستان 83)